تعداد امامزادگان شايسته تعظيم و تجليل در «دار الايمان قم‏»كه بر فراز قبور مطهرشان گنبد و سايبان هست ‏به چهارصد نفرمى‏رسد.

در ميان اين چهار صد اختر تابناكى كه در آسمان قم نورافشانى ‏مى‏كنند، ماه تابانى كه همه آنها را تحت الشعاع انوار درخشان‏ خود قرار داده، تربت پاك شفيعه محشر، كريمه اهل‏بيت ‏پيغمبر(عليهم السلام)، دخت گرامى موسى بن جعفر، حضرت معصومه(س)مى‏ باشد.

پژوهشگر معاصر، علامه بزرگوار، حاج محمدتقى تسترى، مولف قاموس ‏الرجال مى‏ نويسد: «درميان فرزندان امام كاظم(ع) با آن همه كثرتشان بعد از امام ‏رضا(ع)، كسى همسنگ حضرت معصومه(س) نمى‏باشد.

محدث گرانقدر حاج شيخ عباس قمى به هنگام بحث از دختران حضرت موسى بن‏ جعفر(ع)، مى ‏نويسد: «برحسب آنچه به ما رسيده، افضل آنها سيده جليله معظمه، فاطمه ‏بنت امام موسى(ع)، معروف به حضرت معصومه(س) است.

به موجب این كه جلالت قدر و عظمت مقام بانوی اسلام، سیّده جلیله طاهره، حضرت فاطمه معصومه ـ سلام الله علیها ـ از مسلمات است و مورد هیچ گونه ابهام و اشكالی نیست، رؤسای مذهب و زعمای دین، در همه اعصار، برای آن بانوی آسمانی احترام فوق العاده‎ای قایل بوده و هستند و همگی در برابر آستان با عظمت و جلالش سر تعظیم فرود می‎آوردند. و زیارت وی را مایه سعادت و خوشبختی دو جهان می‎دانند.
از جمله این اعاظم و بزرگان، رهبر كبیر انقلاب اسلامی حضرت امام خمینی(ره) بود كه عنایت ویژه‎ای به شهر قم و‌آستانه ‌مقدسه داشتند و به مناسبت‎های مختلف مطالبی درباره قم اظهار فرموده‎اند كه به بعضی از آن‎ها اشاره می‎شود:

5- بارگاه حضرت معصومه(س) تجليگاه حضرت زهرا(س)

بر اساس روياى صادقه ‏اى كه مرحوم آيت الله مرعشى نجفى(ره) ازپدر بزرگوارش مرحوم حاج سيدمحمود مرعشى (متوفاى 1338 ه - ش) نقل مى ‏كردند، قبر شريف حضرت معصومه(س) جلوه ‏گاه قبر گم شده‏ مادر بزرگوارش حضرت صديقه طاهره سلام الله عليها مى ‏باشد.

آن مرحوم در صدد بود كه به هر وسيله‏ اى كه ممكن باشد، محل دفن‏ حضرت زهرا سلام الله عليها را به دست آورد، به اين منظورختم مجربى را آغاز مى‏ كند و چهل شب آن را ادامه مى ‏دهد، تا درشب چهلم به خدمت‏ حضرت باقر و يا حضرت صادق(عليهماالسلام)شرفياب مى‏ شود، امام(ع) به ايشان مى‏فرمايد: «عليك بكريمه اهل البيت‏» «به دامن كريمه اهلبيت پناه ‏ببريد.»

وجود پاكيزه حضرت معصومه(س) تنها هفده روز در قم دوام يافت و پس از اين مدت كوتاه به لقاء الله شتافت.
مولف تاريخ قم از وفات و تشييع پيكر نورانى دختر موسى بن جعفر(ع) چنين ياد كرده است: «... ستى فاطمه ... هفده روز در حيات بود چون او را وفات رسيد بعد از تغسيل و تكفين و نماز موسى بن خزرج در زمينى كه او را بابلان بود آنجا امروز روضه مقدسه اوست، دفن كرد و بر سر تربت از بوريا سايه ساخته بودند تا آنگاه كه زينب دختر محمد بن على الرضا: اين قبه بر سر تربت او بنا نهاد».

سراى «موسى بن خزرج » كه حضرت معصومه (س) چند صباحى در آنجا به سر برد، به مدرسه معروف «ستيه » است.
اين سرا در محله «ميدان مير» وسط شهر قم در يكى از محله هاى قديمى بود و عبادتگاه آن حضرت به نام «بيت النور» در وسط آن، قرار داشت.
موسى بن خزرج پس از رحلت آن بانوى گرانقدر، محراب ايشان را به همان حال باقى گذارد، و ديگر نقاط خانه خويش را نيز به احترام ايشان، مسجد كرد.
اصل محراب فاطمه معصومه (س) كه در نزد عوام به «تنور» مشهور است تاكنون پابرجاست و مردم از قديم الايام تاكنون براى تيمن و تبرك و خواندن زيارت و دعا بدان جا مى روند.

حضرت فاطمه ی معصومه، بنت موسی بن جعفر که درود خداوند بر آن دو بزرگوار باد در ذیالقعده سال 173 ه ق در مدینه متولد شد.

حضرت فاطمه معصومه(س) در تحت تربیت پدر بزرگوارش، حضرت موسی بن جفعر(ع) و برادر گرامی اش حضرت رضا(ع) به مقام والایی رسید. ارزش متعالی ایشان را در این جمله ی کوتاه که از پدر بزرگوارش نقل شده، می توان یافت : «فداها ابوها» یعنی: «پدرش به فدایش!»

حضرت امام کاظم(ع) بواسطه ی علاقه خاص به نام مادر بزگوارشان، نام چهار دخترشان را «فاطمه» نهادند:

1- فاطمه کبری(حضرت فاطمه ی معصومه) 2- فاطمه وسطی 3- فاطمه صغری 4- فاطمه اخری؛ که در برخی منابع با نام «فواطم اربعه» از آنها یاد شده است.

به جز دو لقب معروف، القاب دیگری نیز به ایشان نسبت داده شده است: «طاهره» ، «حمیده»، «رشیده»، «تقیه» ، «رضیه»، «اخت الرضا» و «صدیقه».

هجرت حضرت امام على بن موسى الرضا(ع) از مدينه به مرو، هجرتى اجبارى بود كه هر نوع تصميم گيرى را از وى سلب كرده بود.
لذا خاندان پيامبر و خاصان امام كه بى فروغ او زندگى برايشان مفهومى نداشت، قصد هجرت به ايران كردند و ليكن مخالفت دستگاه خلافت باعث شد تا هجرت حضرت فاطمه معصومه(س) با يكسال تاخير صورت پذيرد.
حسن بن محمد بن حسن قمى گويد: «از سادات حسينيه از فرزندان موسى بن جعفر عليهما السلام كه به قم آمدند، فاطمه بود دختر موسى بن جعفر عليها السلام.
چنين گويد بعضى از مشايخ قم كه چون امام على بن موسى الرضا عليهما السلام را از مدينه بيرون كردند تا به مرو رود از براى عقد بيعت به ولايت عهد براى او سنة ماتين، خواهر او فاطمه بنت موسى بن جعفر عليهم السلام در سنه احدى و ماتين به طلب او بيرون آمد.
چون به ساوه رسيد، بيمار شد.
پرسيد كه ميان من و ميان شهر قم چه قدر مسافت است، او را گفتند كه ده فرسخ است.