با توجه به نقل برخى از مورخان و قرائنى كه در طول مسير از ساوه تا قم مشهوداست، همانگونه كه مردان كاروان را به شهادت رسانده اند، حضرت فاطمه معصومه(س) وبانوان همراهش توسط عوامل بنى عباس مسموم شدند.
در طى مسافت هر يك از بانوان با تاثير سم، به شهادت رسيده و در شهرها وروستاهاى مسير حركت به خاك سپرده شدند.
اشعريان در زمان ورود كاروان مدينه، از بزرگان قم و برجسته ترين شخصيتهاى سياسى فرهنگى شهر به شمار مى آمدند.
لذا به همين جهت موسى بن خزرج به استقبال كاروان حضرت شتافت و آنها را در منزل خود جاى داد و پس از شهادت حضرت معصومه(س)محل خاك سپارى حضرت را عهده دار شد.
او نخستين كسى بود كه توليت مزار شريف كريمه اهل بيت را بر عهده گرفت.
پس از گذشت چند سال حضرت زينب دختر امام جواد(ع)قبه اى از آجر بر فراز آرامگاهش بنا كرد.
در طول عصر امامت، وكلاى امامان شيعه به اين مهم مى پرداختند.
«حسين بن اشكيب سمرقندى » متوفاى بعد از 260 هجرى قمرى،از دانشمندان نامور ايران و از اصحاب امام هادى(ع) و امام حسن عسكرى(ع) ازجمله افرادى است كه در اواسط قرن سوم هجرى توليت آستانه مقدسه قم را بر عهده داشت.
نجاشى در كتاب خود از سمرقندى اينگونه ياد كرده است: «حسين بن اشكيب، از علماى اماميه و از مردم خراسان، دانشمندى موثق و مقدم بوده است.
كشى او را در شمار اصحاب امام حسن عسكرى(ع) آورده و عياشى از وى بسيار روايت نموده و به حديثش اعتماد كرده است.
او در نقل حديث مورد وثوق كامل و شخصى منضبط بوده است.
كشى نيز از او ياد كرده است: «او قمى و خادم قبر بود... استاد ما (شيخ مفيد) از ابوالقاسم جعفر بن محمد قولويه از محمد بن وارث سمرقندى نقل مى كرد كه كتاب «رد بر كسى كه گمان كرده پيغمبر پيش از بعثت بر دين قوم خود بوده است » و كتاب «رد بر زيديه » و «كتاب نوادر» ازتاليفات حسين به اشكيب است ...» احتمال دارد وكيل وقت امام حسن عسكرى(ع)،«احمد بن اسحاق اشعرى » در زمان حيات امام يازدهم توليت آستانه مقدسه قم راعهده دار بوده باشد.
نويسنده تاريخ قم تنها به سال وفات (201 ه. ق) حضرت معصومه(س) اشاره كرده است.
برخى ديگر از متاخرين، دهم ربيع الثانى را روزارتحال آن حضرت ذكر كرده اند.
امام رضا(ع) در قم امام رضا(ع) طبق دستور مامون از راه بصره، اهواز و فارس به خراسان برده شد تا بتواند با تاييد ولايتعهدى امام، كومت خود را مستحكم كند.
اما مامون از اينكه امام رضا(ع) از شهرهاى شيعه نشين عبور داده شود، مى هراسيد.
زيرا احتمال مى داد مردم به امام پيوسته بر عليه او دست به شورش بزنند.
به همين دليل اين سخن امام رضا(ع) در سفر اول خود به خراسان، از مسير كوفه نيامده، صحيح به نظر مى رسد نمى تواند سخن قاطعى در مورد نيامدن امام به قم وعبور ايشان از راه كوفه باشد; زيرا، در منابع روايى ما آمده است كه امام رضا(ع)در قادسيه، منزلى از منازل راه كوفه به خراسان با بزنطى ملاقات داشته است.
بيهقى در تاريخ خود يادآور مى شود كه طاهر ذواليمينين، با امام رضا(ع) در بغدادبيعت كرد و تذكره نويسان با كمال صراحت ورود امام رضا(ع) به قم را نقل كرده اند.
به اين ترتيب احتمال مى رود سفر ديگرى نيز داشته باشند و اين نظر براساس منابع تاريخى گفتارى درست به نظر مى رسد.
چنانكه يعقوبى گويد: مامون در سال 202 از مرو رهسپار عراق شد و وليعهدش رضا(ع) و وزيرش فضل بن سهل ذوالرياستين همراه وى بودند.
طبرى انگيزه مسافرت مامون به بغداد درسال 202 ه را اينگونه گزارش كرده است: «از جمله حوادث سال 202 ه.
ق آن بود كه مردم بغداد با «ابراهيم بن مهدى » بيعت كردند و او را مبارك نام نهادند.
گويند: در نخستين روز محرم با وى بيعت خلافت كردند و مامون را خلع كردند و چون روز جمعه شد، ابراهيم به منبر رفت و نخستين كسى كه با وى بيعت كرد،عبيدالله بن عباس هاشمى بود، سپس منصور بن مهدى، پس از آن بنى هاشميان ديگر، پس از آن سرداران ... اينان سران و پيشروان بودند كه از مامون خشمگين بودند كه مى خواست خلافت را از پسران عباس به پسران على برد و پوشش پدران خويش را كه سياه بود، رها كرده بود و سبز پوشيده بود.
در اثر اختلافاتى كه در بغداد، پايتخت پيشين عباسيان، روى داد مامون دستور صادر كرد به سوى بغداد حركت كنند.
و خودبه همراه امام رضا(ع) راه بغداد را در پيش گرفت و پس از سركوب آشوب به مروبازگشت.
از اين روى ممكن است عبور امام رضا(ع) از قم در جريان رفت و آمدى كه بين بغداد و مرو روى داد، صورت گرفته باشد.
يكى از مورخان در اين باره مى نويسد: «حضرت رضا(ع) وارد قم شد و مردم كه از ورود آن حضرت باخبر شده بودند، به ملاقات آن حضرت مى شتافتند و براى ضيافت ايشان بر يكديگر پيشى مى گرفتند، حضرت براى قطع خصومت فرمود: «ان الناقه ماموره » اين شتر مامور است و به هر كجابرود، همانجا منزل خواهيم كرد شتر به حركت درآمد تا كنار خانه اى زانو زد.
صاحب آن خانه شب قبل از ورود آن حضرت در خواب ديده بود كه حضرت رضا(ع) فرداميهمان او خواهند بود و چون روياى او به حقيقت پيوست در شگفت شد.
آن خانه موردتوجه قرار گرفت و مردم به آن محل مى آمدند و استفاده مى بردند.
امروز همان محل مدرسه شده است و اينك به «مدرسه رضويه » مشهور است.
و محل به محله شاه خراسان معروف است و تكيه اى به اين نام تكيه شاه خراسان نيز در قم هست.
مولف تاريخ قم نيز از چشمه اى در قم خبر مى دهد كه امام على بن موسى الرضا(ع) از آن چشمه آب خورده و بدان موضع غسل كرده است.
چنين به نظر مى رسدحضرت امام على بن موسى الرضا(ع) نخستين معصومى است كه به زيارت حضرت فاطمه معصومه(س) آمده است.
منبع :تبیان
دختری شایسته برای تمام زمان ها 
مرکز برکات عالم ! 
کرامات حضرت معصومه