در اعتقاد شيعه , پس از وجود پيامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) اهل بيت او كه در « زيارت جامعه » چنين ياد شده اند : « السلام عليكم يا اهل بيت النبوه و موضع الرساله و مختلف الملائكه و مهبط الوحي ... » (1 ) آگاه به علم غيب هستند , آنان نيز گاهي اخبار غيبي را براي مردم بازگو نموده اند , از جمله پيشگويي ها , موقعيت قم و تشريف فرمايي حضرت معصومه (سلام الله علیها) به اين سرزمين مقدس است . يك روز گروهي از اهل ري خدمت امام صادق (سلام الله علیه) مي رسند , يكي از سخنان آسماني و ارزشمند امام (سلام الله علیه) اين بشارت است كه « ان لله حرما و هو مكه و ان لرسول حرما و هوالمدينه و ان لاميرالمومنين حرما و هوالمدينه و ان لاميرالمومنين حرما و هوالكوفه و ان لنا حرما و هو قم و ستدفن فيها امراه من اولادي تسمي فاطمه , من زارها وجبت له الجنته » (2 ) بدرستي كه براي خداوند حرمي است و آن مكه است و حقيقتا براي رسول او حرمي است و آن , مدينه است و به تحقيق براي اميرمومنان حرمي است و آن , كوفه است و براي ما(اهل بيت ) حرمي است و آن , قم است و به زودي بانويي از فرزندانم در آنجا دفن مي شود كه نامش فاطمه است , پس هركس زيارتش نمايد , بهشت برايش واجب مي شود. اين وجود پاكيزه كه جد بزرگوارش پاداش زيارت او را , « بهشت » اعلام نموده , در ذي قعده , 173 هجري در مدينه منوره به دنيا آمد . (3 ) وي در دوران عمر با بركت خود از محضر پدر بزرگوار و برادرش امام رضا(سلام الله علیه) و نيز مادر بزرگوارش , نجمه خاتون , كسب كمالات نمود. در عصر امامت حضرت رضا(سلام الله علیه) كه ايشان به اجبار ولايتعهدي ماموران را پذيرفت و راهي سرزمين ايران شد , حضرت معصومه سلام الله عليها براي ديدار برادر و در جهت غبار زدايي از چهره امامت ـ كه به واسطه عدم درك صحيح از مقام امام صورت گرفته بودـ همراه جمعي از محارم خود , راهي سرزمين ايران شد. كاروان حضرت معصومه (سلام الله علیها) در نزديكي ساوه مورد هجوم اشراري كه توسط حكومت , مامور شده بودند , واقع شد. در اين هجوم , جمعي از همراهان حضرت به شهادت رسيدند. به نظر مي رسد در اين اثنا , شايعه شهادت امام رضا عليه السلام در زماني كه ايشان زنده بودند , براي كاروان بسيار شكننده بوده است . در اين احوال كه حضرت معصومه عليهاالسلام همراهان خود را از دست داده ـ بنابر نقلي او را مسموم نموده اندـ و اميدي براي رفته به مرو نداشت , سراغ « قم » را مي گيرد. ايشان پس از ورود به قم ـ در ربيع الاول سال 201 هجري ـ به مدت هفده روز در اين سرزمين به نيايش با پروردگار و مدارا با بيماري خود مي گذراند , اما سرانجام در دهم يا دوازدهم ربيع الثاني وفات مي نمايد.
شهر علم , شهر ايمان و صفاست
مرقد « معصومه » چشم شهر ما
مهر او جانهاي ما را كهربا
دختري از اهل بيت آفتاب
وارث در حيا , گنج حجاب
در حريمش مرغ دل پر مي زند
هر گرفتار آمده , در مي زند(4 )
پی نوشتها :
1 ـ مفاتيح الجنان , زيارت جامعه كبيره
2 ـ بحارالانوار , ج 60 , ص 213
3 ـ فروغي از كوثر , ص 32
4 ـ شعر از حجت الاسلام جواد محدثي
منبع: اندیشه قم
قم و حضرت معصومه (سلام الله علیها) در اخبار آسماني 
دختری شایسته برای تمام زمان ها
کرامات حضرت معصومه
فاطمه ای از تبار فاطمه سلام الله علیها